BALIKLAR

Balıklar: Suda yaşayan, gövdesi mekiğe benzeyen ve üstü genellikle pullu olan omurgalı hayvanlar.

Omurgalı hayvanlar olan balıklar iskeletlerine göre iki büyük sınıfa ayrılır: kıkırdaklı balıklar (en başta vatozlar ve “köpekbalıkları) ve sayıları çok daha kalabalık olan kemikli balıklar.

Balıklarda gövde, su içinde ilerlemeğe en az karşı koyacak biçimde, uzuncadır (aerodinamik yapı). Vücut genellikle küçük pul’larla kaplıdır; pulların yapısı, gruplara göre değişir. Doğrudan doğruya gövdeyle birleşik olan baş, ayrı hareket edemez. Yürek, başın altında, solunum aygıtının hemen yanındadır.

Solunum aygıtı solungaç’lardan oluşur: bunlar, sudan “oksijen alabilen, üzeri kan damarlarıyla dolu ince yaprak biçimindedir. Balıkların çoğunda solungaçlar bir deri kıvrımıyla (solungaç kapağı) korunur, solungaç yarıkları veya delikleriyle dışarı açılır. Balıkların hemen hemen hepsi, solungaçlarla “solunum yapar ama, bazı türlerde, başka organlar (akciğer, hava kesesi v.b.) sayesinde, havayla solunum da görülür.

Balık üretimi ve akvaryumculuk

Balıkların, insan beslenmesinde önemli bir yeri vardır, insanlar balıkçılık yaptıktan başka balık da yetiştirmektedirler (balık üretimi). Bunun için eskiden, balık üretilmek istenen havuzlara yavru balıkların atılmasıyla yetinilirdi. Daha sonra, aynı türden balık yumurtalarıyla balık atmığını karıştırmaktan ibaret olan bir sunî dölleme yöntemi geliştirildi. Bu yöntemle üretilen belli başlı balıklar, sazan, yeşilsazan, alabalık ve som balığıdır.

Bir başka yöntem de deniz balıklarının (levrek, kalkan) üretilmesidir. Japonya’da çok gelişmiş olan bu sanayi Avrupa’da da revaç bulmaktadır. Deniz balıklarının üretilmesi çok nazik bir iştir ve ancak deniz yaşamı koşullarının yaratılabildiği havuzlarda uygulanır.

Akvaryumculuk ise sadece süs için balık yetiştirmektir. Âdi kırmızı balıktan başka, çok güzel renkli çeşitli yabancı ve değişik balıklar akvaryumları doldurur.

Birçok yabancı balık, Avrupa tatlı sularına girmiştir ve oralarda çoğu zaman büyük zararlara yol açmaktadır: bunlar cüceyaym, çokrenkli olan gökkuşaklı levrek ve koca ağızlı kara levrek gibi balıklardır. Buna karşılık, Tropikal Amerika’da yaşayan gambus, sudaki kurtçuklarla beslendiğinden, sıtma sivrisineklerine karşı savaşta etkili olmaktadır.